Bond Bug، خودروی اسپرت سه‌چرخ!

پس از جنگ جهانی دوم خصوصاً در دهه‌های 50، 60 و 70 میلادی، خودروهای سه‌چرخ در بریتانیا بسیار محبوب بودند چراکه پس از جنگ اقتصاد انگلستان بسیار ضربه خورده و مردم توان خرید بالایی نداشتند؛ بنابراین خودروهای سه‌چرخ هم قیمت کمتری نسبت به نمونه‌های چهارچرخ داشتند و هم در قوانین انگلستان در دستهٔ موتورسیکلت قرار می‌گرفتند و به همین دلیل مالیات کمتری به آن‌ها تعلق می‌گرفت. این موارد موجب محبوبیت سه‌چرخه‌ها در بریتانیا شده بود.

شرکت‌های بریتانیایی ریلاینت و باند از شرکت‌هایی بودند که در آن سال‌ها در انگلستان به تولید خودروهای سه‌چرخ می‌پرداختند. سپس در سال 1969 ریلاینت شرکت باند را خریداری کرد اما همچنان طی دههٔ 70 از نام باند برای برخی خودروها استفاده می‌کرد. ریلاینت در آن سال‌ها خودروی سه‌چرخی را بنام ریگال تولید می‌کرد که تولید آن از سال 1953 آغاز شده بود؛ بنابراین ریلاینت تصمیم گرفت بر اساس ریگال یک خودروی سه‌چرخ جدید اسپرت تولید کند. این خودرو تلاشی بود از سوی ریلاینت برای جذاب‌تر نشان دادن خودروهای سه‌چرخ و جذب جوانان به آن‌ها چراکه تا پیش از آن خودروهای سه‌چرخ به‌عنوان خودروهای ارزان‌قیمت و کسل‌کننده شناخته می‌شدند.

بنابراین پروژهٔ ساخت سه‌چرخهٔ اسپرتی بر اساس ریگال آغاز شد. ریلاینت برای این کار طراحی خودرویی جذاب و سرگرم‌کننده را بر اساس ریگال از «Tom Karen» رئیس شرکت طراحی «Ogle Design» خواست. بدین ترتیب این خودرو بر روی شاسی کوتاه شدهٔ ریگال شکل گرفت و در دیگر قطعات مکانیکی هم با ریگال اشتراک داشت؛ اما بسیاری از قسمت‌های آن مانند تعلیق جلو صرفاً برای آن طراحی شدند. ریلاینت تصمیم گرفت این خودروی سه‌چرخ جدید را با برند باند به بازار عرضه کند. بدین ترتیب این سه‌چرخهٔ اسپرت که باگ (Bug) نام گرفت در سال 1970 معرفی شد.

باند باگ خودروی بسیار کوچکی بود که تنها 2.8 متر طول داشت و از طراحی گوه‌ای شکل و جذابی سود می‌برد؛ اما یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های ظاهری آن، نوع درهای آن بود. چراکه در این خودرو بجای درهای معمولی از یک کاناپی استفاده شده بود که به سمت بالا باز می‌شد. پیشرانهٔ آن نیز یک واحد 700 سی‌سی چهار سیلندر متعلق به آستین 7 بود که در قسمت جلو نصب شده و قسمتی از آن تا داخل کابین ادامه پیدا کرده بود. باند باگ در سه نسخهٔ 700، 700E و 700SE ساخته می‌شد که دو مدل اول نمونه‌های ارزان‌قیمت و آخری تیپ بالا رده بود. پیشرانهٔ چهار سیلندر آن در مدل‌های ارزان‌قیمت 700 و 700E قدرتی برابر با 29 اسب بخار تولید می‌کرد اما در مدل 700SE با سر سیلندر بازطراحی شده و افزایش ضریب تراکم، قدرت آن به 31 اسب بخار افزایش یافته بود.

نیروی این موتور از طریق یک گیربکس چهار سرعتهٔ دستی به چرخ‌های عقب انتقال پیدا می‌کرد. همچنین بعدها پیشرانه به نمونهٔ 750 سی‌سی ارتقاء یافت و مدل جدیدی با نام 750 به بازار عرضه شد. ریلاینت امید زیادی به باند باگ داشت به‌گونه‌ای آن‌را شکل جدیدی از خودروهای سه‌چرخ می‌دانست و معتقد بود که می‌تواند خود را در میان خودروهای اسپرت دونفره مطرح کند. باگ عمدتاً به رنگ نارنجی تولید می‌شد. اما نکتهٔ جالب در مورد باند باگ چراغ‌های عقب آن است که با چراغ‌های عقب پیکان یکسان است. این موضوغ بدین خاطر است که در آن دوران یک قطعه ساز بریتانیایی چراغ‌ها و تزئینات خودروهای ساخت این کشور را تأمین می‌کرد و به همین دلیل گاه در چند خودرو از چراغ‌های یکسانی استفاده می‌شد تا جایی که حتی همین چراغ‌های عقب پیکان و باند باگ در آستون‌مارتین DBS دههٔ 70 هم بکار رفته است.

درحالی‌که از خودروهای سه‌چرخ ریلاینت تصویری کم‌سرعت و کُند در ذهن مردم نقش بسته بود، باند باگ توانایی رسیدن به سرعت 122 کیلومتر در ساعت را داشت که برای خودرویی سه‌چرخ کاملاً مناسب بود و حتی از سرعت مجاز 112 کیلومتری بریتانیا هم بیشتر بود. همچنین حداکثر سرعت باند باگ قابل‌مقایسه با خودروهای چهارچرخ کوچکی مانند مینی (با پیشرانهٔ پایهٔ 850 سی‌سی) با سرعت 116 کیلومتر در ساعت یا هیلمن ایمپ با سرعت 128 کیلومتر در ساعت بود. بااین‌حال باند باگ در بحث سرعت پایین‌تر از سدان‌های بزرگی مثل فورد کورتینا با 167 کیلومتر در ساعت قرار داشت و حتی از خودروهای اسپرت دونفره‌ای مانند MGB با 165 کیلومتر در ساعت یا لوتوس 7 با 173 کیلومتر در ساعت هم سرعت کمتری داشت.

bond-bug-05 بااین‌حال باند باگ خودروی سرگرم‌کننده‌ای برای رانندگی بود و حتی سرعت آن مشابه سرعت خودروهای با کارایی بالایی بود که تنها چند سال قبل از آن ساخته می‌شدند مانند نسخه‌های قبلی لوتوس 7 که در سال 1968 می‌توانستند به سرعت 122 کیلومتر در ساعت دست پیدا کنند؛ اما شاید بزرگ‌ترین امتیاز باند باگ این بود که رسماً در طبقهٔ موتورسیکلت‌ها قرار می‌گرفت درحالی‌که راحتی و سواری بهتری از موتورسیکلت داشت. همچنین مزیت دیگر آن وزن بسیار کم و مصرف سوخت پایین آن بود به‌گونه‌ای که حدود 400 کیلوگرم وزن داشت و در هر صد کیلومتر 5.2 لیتر بنزین مصرف می‌کرد. شتاب صفرتاصد این اسپرت سه‌چرخ هم 20 ثانیه بود.

اما مشکل باند باگ این بود که قیمتی حتی بیشتر از خودروهای کاربردی‌تر چهارچرخ داشت. درحالی‌که باگ 629 پوند قیمت داشت، بزرگ‌ترین رقیبش یعنی مینی در نسخهٔ پایه با موتور 850 سی‌سی، 620 پوند قیمت داشت که هرچند شتاب آن تا حد قابل‌توجهی کمتر از باگ بود اما در پیچ‌ها بسیار سریع‌تر بود و دقیقاً 9 پوند قیمت کمتری داشت. همچنین نسخهٔ پایهٔ لوتوس 7 نیز با شتاب بسیار سریع‌تر و عملکرد بهتر در پیچ‌ها، در سال 1970 قیمتی برابر با 945 پوند داشت. به همین دلیل تولید باند باگ در سال 1974 و درحالی‌که تنها 2270 دستگاه از آن ساخته شده بود، خاتمه یافت. بااین‌حال در سال‌های اخیر این خودرو به محبوبیت رسیده و به همین دلیل قیمت آن در حال افزایش است.

منبع:پدال